روستای تاریخی و بدون کوچه « یاسه چای » در استان چهارمحال و بختیاری است که در حاشیه رودخانه زاینده رود و در محدوده کوهستانی شمال این شهرستان قرار دارد.

روستای « یاسه چای » ( یاسه چاه )، حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد و وجه تسمیه این روستا هم به موقعیت جغرافیایی آن برمی‌گردد. « یاسه چای » کلمه مرکب ترکی و به معنای جایی است که پهنای رودخانه زیاد می‌شود. « یاسو » به معنی « پهن » و « چای » به معنی « رودخانه » است. با ما در مجله دلتا همراه باشید تا با روستای یاسه چای در ایران آشنا شوید.

روستای یاسه چای در ایران

این روستا به علت کم بودن زمین برای احداث خانه بیشترین بهره را از زمین‌ها گرفته است. بنابراین موجب شده که در این روستا کوچه‌ای به چشم نیاید، بلکه رفت‌وآمدها از طریق دالان‌ها صورت گیرد. تونل‌های روستا با گذشت بیشتر از یک قرن همچنان پابرجاست. مسیر اصلی این دالان به طول ۴۰۰ متر، شمال و جنوب روستا را به هم وصل می‌کند و ۵ دالان فرعی، راه‌های ارتباطی خانه‌های بافت قدیمی است.

بافت روستای یاسه چاه از خشت و گل و متعلق به دوره صفویه است. هسته اولیه آن در بخش غربی و اطراف حمام و مسجد بوده و کم کم به سمت شرق توسعه یافته و برای حفظ امنیت روستا و کنترل رفت و آمد تنها راه ورود و خروج دروازه شرقی و غربی بوده است. دو دروازه اصلی این روستا در زمان حمله و هجوم اقوام بیگانه در ادوار گذشته توسط اهالی بسته می‌شد.

معماری روستای یاسه چای

عمده مصالح به کار رفته در این بافت خشت و گل، چوب، سنگ، ملات‌های گل و اندود و کاهگل بوده است. مصالح رایج بناهای روستا خشت است که به دلیل وجود سنگ‌ریزه در خاک منطقه حاوی مقدار زیادی خرده سنگ است.

خانه‌های مسکونی روستا عمدتا نقشه ساده و بدون دید مستقیم از درب ورودی دارند. فضاهای یک خانه در طبقه همکف شامل درب، دالان ورودی، حیاط، ایوانچه، مطبخ، انبار علوفه و آذوقه و در طبقه بالا شامل اتاق‌های نشیمن، مهمان خانه، ایوان مسقف با ستون و نرده چوبی است که بام‌ها و ایوان‌ها علاوه بر کاربرد معمول برای خشک کردن محصولات کشاورزی نیز استفاده می‌شود.

بافت تاریخی روستای یاسه چای

این روستا به علت شکل هندسی و داشتن خانه‌ها و دالان‌های تاریخی، روستایی منحصر به فرد برای توسعه گردشگری روستایی است. در این روستا خانه‌های تاریخی با معماری خاص وجود دارد. همچنین ارتباط خانه‌ها در این روستا از طریق دالان‌ها است، به گونه‌ای که درب خانه‌های این روستا در در داخل دالان‌ها باز می‌شود.